1990'dan bugüne büyüyen tecrübemizle!
Köprü ve Viyadük Arasındaki Fark
- 23 Kasım 2021
- Yorum yapılmamış
Köprü ve viyadük aynı amaca hizmet eder. Ancak benzerlikleri ve farklılıkları açısından birçok görüş vardır. Viyadükler için köprü diyenlerde vardır, köprülerin viyadük görevini yerine getirdiğini söyleyenlerde. Köprü ve viyadük arasında oluşan farkları ise bazı gerçekler doğrultusunda öğrenebiliriz.
Farklı bir görüşe göre ise; her viyadük için köprü denilmekte fakat köprünün de bir viyadük olmadığını belirtmektedir. Aslında köprü ve viyadük arasında en temel fark; köprü fiziksel engelleri aşmak için inşa edilirken, viyadük bir vadi ya da geçidi geçen bir köprü türü olarak görülmektedir.
Köprü ve viyadük arasında oluşan farklara değinecek olursak;
- Köprüler, geçişleri kolaylaştırmak amacıyla kara ve su yollarında inşa edilirken; viyadükler genelde aynı arazi içerisinde bir demiryolu taşımasında kullanılmaktadır, ancak bu durum her zaman gerçekleşmeyebilir.
- Viyadüklerin bir ya da birden daha fazla kemerleri bulunmaktadır. Bu kemerlerin dışında ara destekler de bulunmaktadır. Köprülerde ise birçok çeşit bulunmaktadır ve ara ara desteklerin ya da kemerlerin bulunması da şart değildir.
- Viyadükleri inşa etmek daha az maliyetlidir. Büyüklükleri bazen büyük gemilerin geçişine de izin veremeyebilir. İki adanın birbirine bağlanmasında da kullanılacak büyüklükte ve uzunlukta olabilir. Ayrıca herhangi bir geminin de altına yelken açmasına izin verecek kadar yüksek olabilir.
Köprü ve Viyadük Tanımları
Bu konu üzerinde netlik kazanabilmek için iki ayrı yapı üzerinde tanımlamaların tam olarak bilinmesi gerekir.
Köprü Nedir?
Köprü, engellerin üzerinden geçiş sağlamak için su kütlesi, vadi ya da yol gibi alt kısımlarda yapılan yolları kapatmadan fiziksel engelleri aşmak amacıyla inşa edilmektedir. Köprülerin içerisinde her birinin ayrı ayrı amaçlar üzerine kurulduğu farklı tasarımlar mevcuttur. Bu yapıların kurulum işlemlerinin gerçekleşmesi için köprünün inşasının yapılacağı yere demirlendiği arazinin doğasına, onu yapmak için kullanılan malzemeye ve yapımı esnasında kullanılacak fonlara bağlı değişim göstermektedir.
Yapı olarak 6 temel köprü çeşidi bulunmaktadır. Bunlar;
- Kiriş Köprüleri: Her bir ucunda abutmentler ile destek sağlanan yatay köprü kirişleri üzerine kurulmaktadır.
- Kemer Köprüleri: Her iki uç kısımda da bulunan abutmentler vardır. Yapı tarafından her iki ağ üzerinde destek sağlanmaktadır.
- Konsol Köprüleri: Sadece bir taraftan desteklenen yatay kirişlerle oluşturulmaktadır.
- Askı Köprüleri: Askı kabloları kullanırlar.
- Kablo Köprüleri: Asma köprüler gibi olsa da daha az kablo kullanılması yönüyle farklılık gösterir. Kabloları tutmak için kullanılan kuleler, asma köprülerden daha kısa olmaktadır.
- Kafes Köprüleri: Düz bağlantılı elemanların kullanılarak yapıldığı köprülerdir.
Köprüler; gerilme, burma, sıkışma, kesme ve bükme kuvvetinin köprü yapısı ile nasıl dağılım sağladığı konusunda sınıflandırmaya uğrarlar. Bu kuvvetlerin bazılarında diğer köprüler baskın çıkar. Diğer güçler de aktif olmaktadır. Örneğin, gerilim durumu asma köprüde oldukça önemlidir.
Viyadük Nedir?
Viyadük, çoklu küçük aralıklarla yapılan bir köprü çeşididir. Dizi şeklinde oluşan kemerleri vardır. Tüm kemerleri ise hemen hemen aynı uzunluktadır. Su ve kara üzerine de kurulumu yapılan viyadükler, karada yapıldığında genelde benzer yüksekliklere sahip olan iki noktanın birleştirilmesi için yapılır. Yolları birbirine bağlayan viyadük, zorlu coğrafya yapılarına karşı çıkmıştır ve tarihi 19. yüzyıla kadar dayanmaktadır.
Ayrıca demiryolu üzerinde oluşan merkezlerde daha çok kullanılmaktadır. Londra, Chicago, Birmingham gibi gölgelerde daha çok kullanılır.
Su üzerine inşası gerçekleştiğinde ise diğer tünel ve köprüler birleştirilmelidir. Geniş arazi yapısına sahip köprüler ve tünellere göre daha az maliyet içermektedir.
Neden Köprü Yerine Viyadük Kullanılır?
Köprü yerine kullanılan viyadükler genelde yolun dolanarak uzayan bir yol olmasına engel olur. Bunun yanı sıra trafiği ve zaman kaybını azaltır. Genelde de otoyollar üzerine ya da demiryolu akışını düzene koyabilmek için inşa edilmektedir.
Köprü yerine kullanılan viyadükler, maliyet olarak da daha karlı olurken köprü geçişlerini kolaylaştırmak için hem karada hem de su üzerinde kullanılan yapılar olduğundan daha çok tercih edilmektedir. Daha küçük yapılar için köprüler kullanılırken, viyadükler daha kapsamlı ve daha kullanışlı görülmektedir.
Bunu Biliyor Musunuz?: Öngermeli Köprü Kirişi Nedir?
Türkiye’deki viyadükler arasında en yüksek ayaklı olan Konya ile Antalya arasındaki 166 metre yüksekliğindeki Eğiste Viyadüğü gelmektedir. En yüksek ikinci ayaklı viyadük ise 150 metre yükseklikte 628 metre uzunluğa sahip Tekkale Viyadüğü gelmektedir.