Betonarme prefabrik çatı makası, üretim teknolojilerinden faydalanarak üretilmektedir. Bu sayede geniş açıklıkları geçme konusunda başarılıdır. Çatı makası özellikle prefabrik sanayi yapılarında uygulanmaktadır. Tasarım şeklinin trapez olması sayesinde çatı eğimi oluşturur.

Öngermeli çatı makasları, beton prefabriklerin çatı kesitlerinde uyum sağlayabilmek için kullanılır. Ayrıca geniş açıklıkları daha kolay aşabilmek için de tercih edilen yöntemler için de öngerme teknolojisi kullanılır. Öngermeli üretim sayesinde istenilen tasarımlar kapsamında beton çatı makas uzunluğu uygulaması yapılabilir. Aşıklar tarafından üst kısımda aktarılacak yüklerin ve açıklıkların uzunlukları:

• Prefabrik çatı makasının kesitlerinde,
• Beton ve donatıların tasarımlarında, belirlenmektedir.  

Prefabrik çatı makası kolonlar üzerinde bırakılan pimlerin montajlanması ve montaj aşamasında yüksek mukavemetli rötresiz grout harcı ile doldurulmasıyla tamamlanmaktadır.

Betonarme Prefabrik Çatı Makası Teknik Bilgileri

• Betonarme prefabrik çatı makasının üretim aşamasında ilk olarak dayanıklılık için C40 beton sınıfı kullanılır,
• Donatı için dizayn kısmında B420 C çelik sınıfı kullanılır,
• Öngerme uygulaması sayesinde üretim sağlanır,
• Çatı makası kesitleri için beton ve donatılarda gerçekleşecek tasarımların belirlenmesinde aşıklar tarafından gelen yükler ve geçilecek olan açıklık mesafeleri ön plandadır,
• Beton prefabrik çatı makası en az 9,5m uzunluğunda üretilir.

Prefabrik Çatı Makası Avantajları

Betonarme prefabrik çatı makası, üretim şeklinden başlayarak oldukça avantajlar sağlar. Öncelikle geniş açıklıkları geçme konusunda oldukça başarılıdır. Özellikle sanayi yapılarında uygulanan betonarme prefabrik çatı makası avantajları:

• Yangına karşı uzun süre deformasyona uğratmadan dayanıklı yapılar oluşturmak için beton çatı makasları tercih edilir,
• Trapez kesitli biçimi ile çatı örtüsüne de kendiliğinden eğim sağladığı için başka bir avantaj olarak görülür,
• Geniş açıklıkları kolonu olmadan geçerek daha geniş bir alan sağlarken, araziden en yüksek oranda yarar sağlanmasına da yardımcı olur,
• Mimari proje tasarımını geniş düşünme imkanı tanır,  
• Öngörme üretim teknolojisi kullanıldığından kesitlerin yapımı küçük ve daha ekonomik olur,
• Betonarme prefabrik çatı makasının sehim yapması (oluşan kuvvet altında yapı elemanının yaptığı tepkiler) öngerme ile engellenir,
• Ayrıca yüksek kalite ve kontrol standartları altında, çelik kapların kullanılması sayesinde düzgün bir yüzey ve üretim kalitesinde standatizasyon sağlanır.

Prefabrik Taşıyıcı Sistemler

Prefabrike yapılar taşıyıcı sistem bakımından;

• Kolon- Kiriş sistemler,
• Kolon- Döşeme sistemler,
• Taşıyıcı panolar,
• Hücreler,
• Belirtilenlerin birleşiminden oluşabilecek karışık sistemler, şeklinde sınıflandırılabilir.

Prefabrik Yapılarda Kolon-Kiriş Bağlantıları ve Birleşimleri

Prefabrik yapılar üzerinde birleşim; kolon ve kiriş elemanlarının bir araya geldiği noktaları kapsar. Bağlantı ise birleşim ve komşu elemanların ara yüzlerinden oluşur. Betonarme prefabrik tasarımlar için yapı elemanlarının arasındaki bağlantı tiplerinin seçimi gerekir. Ayrıca Prefabrik Kolon-Kiriş Bağlantılarının güçlü, esnek ve deforme olabilmesi dayanıklılığını da artırır. Bağlantılar ve birleşimler, çerçevelerin yapısal davranışlarında ve elemanlar arasında kuvvet aktarımında rol oynar.

Bağlantıların asıl görevi ise düşey ve enine yatay kesme kuvvetini, eksenel basınç ve gerilmeyi, eğilme momenti ve burulmayı elemanlar arasında güvenli bir şekilde aktarmaktır.

Güçlü bir bağlantı ise, belirlenmiş doğrusal olmayan hareket bölgelerinin sismik yer hareketine maruz kalarak elastik olmayan bir tepki almasıyla, durumunu koruyan bir bağlantıdır.

Prefabrik Kolon-Kiriş Bağlantıları;

• Mafsallı Bağlantılar,
• Moment Aktaran Bağlantılar, olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

1.   Prefabrik Yapılarda Mafsallı Bağlantılar

Prefabrik Kolon-Kiriş Bağlantılarında mafsallı olan birleşimler, çerçevelerin düzlemlerinde, kesme kuvveti ve eksenel kuvvet aktarımı yaparken, momentleri aktaramazlar. Genellikle tek katlı prefabrik sanayi yapılarında kullanılırlar. Çok katlı olanlarda ise sadece dökme veya prefabrik betonarme perdeler kullanılır.

Prefabrik yapılarda mafsallı olan birleşimlerde, plastik mafsal kolonların uçlarında bulunur. Enerji tüketebilmesi için kolonların alt kısımlarında mafsallaşması gerekir. Bu özellik kiriş uçlarında mafsallar oluşturarak monolitik yani tek bir pakette birleştirilerek, tüm modüllerin bir arada çalıştığı uygulamalardan ayrılır.

2.   Prefabrik Yapılarda Moment Aktaran Bağlantılar

Prefabrik yapılar içerisinde moment aktarımı gerçekleştiren bağlantılar genel olarak 3 alt sınıfa ayrılmaktadır:

• Kuru bağlantılar,
• Islak bağlantılar,
• Kompozit bağlantılar.

Yapı içerisinde yanal dayanım ve kuvvet için moment etkisi altında şekil değiştirmeden gücünü arttırma ve elemanları arasındaki düzlem-içi momentleri aktarma kısmı kullanılır.