1990'dan bugüne büyüyen tecrübemizle!
Beton ve Betonarme Borular
- 14 Aralık 2020
- Yorum yapılmamış
Günümüzde, modern teknikler kullanarak, kentlerin alt yapıları için dünya standartlarında beton ve betonarme boruların üretimini yapılmaktadır. Ayrıca prefabrik menfezler, muayene bacaları ve çeşitli bağlantı parçaları gibi ürün çeşitliliği de bulunmaktadır. Kullanım alanına göre farklılık gösteren malzemeler ve boyutlarda beton veya betonarme boruların imalatında, en kaliteli malzemelerin seçimine ve dayanıklılığı söz konusudur.
En önemli alt yapı elemanları olan, beton ve betonarme boru üretimlerinde bu yapı elemanlarının dayanıklı, ekonomik, dolgu ve trafik yüklerine karşı yüksek dayanımlar gösteren ürünler olmasına dikkat edilmelidir. Yüksek iç basınç dayanımı sağlanmalı, ayrıca %100 sızdırmazlık sağlanması açısından entegre conta sistemleri kullanılması gerekmektedir. Sürekli ve hareketli yüklere maruz kalınması durumunda, borularda herhangi bir deformasyon meydana gelmemesi açısından yüksek kalitede malzeme seçimine dikkat edilmelidir. Ayrıca hem beton boru hem de betonarme boru üretiminde TSE ve İller Bankası (İlbank) standartları dikkate alınmalı ve uygun kalitede, uygun ölçülerde üretim sağlanmalıdır.
İller Bankası A.Ş. projelerinde kullanılan beton ve betonarme borular “Buhar ve Su Kürlü, Dairesel Kesitli, Beton / Betonarme Boru ve Bağlantı Parçaları Özel Şartnamesi” nde belirtilen hükümleri taşımaktadır. Bu şartname; İller Bankasınca yaptırılmakta olan altyapı inşaatlarında kullanılan ve temel kullanımı; kanalizasyon, yağmur ve yüzey sularını genellikle toprak altı boru hatlarında cazibeli şekilde veya bazı durumlarda düşük basınç yükü altında iletmek olan, birbiri ile esnek olarak birleştirilen (birimlere entegre veya ayrı yuvarlak contalar vasıtasıyla) donatısız, donatılı, buhar kürlü, muflu veya lamba zıvanalı, dairesel kesitli, beton veya betonarme borular ve bağlantı parçalarının;
- Boyutlarını,
- Yapım şekillerini,
- Yapım malzemelerini,
- Performans özelliklerini (tepe yükü dayanımlarını, boyuna eğilme momenti dayanımlarını, su sızdırmazlığı değerlerini, su emme değerlerini) kapsar.
Beton ve Betonarme boru ile bağlantı parçalarının temin edileceği (Banka yüklenicisi tarafından kurulan veya Banka yüklenicisinin boru temin edeceği) fabrika, bu şartnamedeki özellikleri içeren TS 821 EN 1916 (Mart-2005) “Beton Borular ve Bağlantı Parçaları Donatısız, Çelik Lifli ve Donatılı” standardını almış olmalıdır. İller Bankası A.Ş. kanalizasyon şebekelerinde kullanılan beton/betonarme borular kesitlerine ve conta birleşimine göre farklı boyutlarda üretilirler. İller Bankası A.Ş. kanalizasyon şebekelerinde kullanılan beton/betonarme borular kesitlerine ve conta birleşimine göre farklı boyutlarda üretilirler.
Boru kesitlerine göre;
- Muflu
- Lamba zıvanalı
Conta birleşimine göre;
- Entegre contalı
- Yuvarlak contalı olarak sınıflandırılırlar.
Beton Boru, beton ve betonarme grubunun bir türüdür. Beton Borular, kum, çimento ve su ile yüksek basınç altında kalıplar ile üretilen yer altı su ve kanalizasyon şebekelerinde kullanılan önemli altyapı elemanlarıdır.
Beton Borular iki tipte üretilir;
- Beton Borular
- Entegre Contalı Beton Borular
Betonarme boru, boruyu güçlendirmek için üretim sırasında içine donatı (demir / hasır çelik) koyularak üretilen borulardır ve oldukça önemli birer alt yapı elemanları olarak bilinirler. Genelde Ø600 mm’ den büyük çaplı borularda donatı kullanılır. Borunun kullanım yerinde maruz kalacağı yüklerin statik hesabı yapılarak bulunacak değer üzerinden donatısı seçilmelidir. Ø1200 mm’den daha büyük çaplarda her ne olursa olsun çap büyüdüğü için donatı 2 sıra halinde hasır çelik konularak oluşturulurlar.
Beton ve Betonarme Boru için Uygulanan Testler
Belirtilen standartlara göre üretimi yapılan beton veya betonarme borulara son aşamada bazı testler uygulanmaktadır. Bu testler şu şekilde sıralanabilir;
1.Sızdırmazlık Testi
Boru birleşimleri entegre conta (kendinden conta) veya yuvarlak conta ile yapılmalı ve su sızdırmaz olmalıdır. Birleşimin, izin verilen toleransların en olumsuz bileşim dikkate alındığında, Birleşim yeri, contaya/contalara bağlı olarak oluşan basıncın neden olacağı kuvvetlere ve 50 kPa değerindeki (0,5 bar veya yaklaşık 5 metrelik su sütunu değerindeki) hidrostatik iç basınca dayanmalıdır.
2.Tepe Basınç Yükü Testi
Boru numuneleri üzerinde tepe basıncı yükü deneyi uygulandığında bulunacak çeşitli kırılma yükleri söz konusudur. Değerlendirmeler bu kırılma yüklerine göre yapılmaktadır.